ÇAMAŞIR SUYUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ

ÇAMAŞIR SUYUNUN TARİHÇESİ

 MÖ. Yaklaşık 4-5 binli yıllarda; yani daha günümüz çamaşır suları üretilmeden binlerce yıl öncesinde kirli kıyafetler bir dizi yıkama teknikleri kullanılırdı. Bunların en bilinenleri kül suyunda bekletme, tekrarlanan kaynatma yöntemi, üre, potas, sülfürik asitle ıslatma ve çeşitli alkali maddelerle ıslatma yöntemleridir. Bu gibi yöntemleri kullanılmış olan ve bugün bilinen bazı milletleri şöyle sıralayabiliriz.

 M.Ö. 5000- Mısırlılar: Bu gün için keşfedilmiş ve yıkama yapan en eski millettir. Daha çok giyecekleri yıkayıp güneşte kurutma yöntemini kullanmışlardır.

M.Ö. 3000- … : 3000 binli yıllarda yakılan tahta külleri çamaşır suyu olarak kullanılırdı. Elde edilen küller suyla karıştırılır ve çamaşırlar belirli sürelerle bu hazırlanan bu sularda bekletilirdi. Yeterince ıslatılan bu çamaşırlar güneşte kurutulurdu. Böylece mükemmel bir beyazlık elde edilirdi.

  M.S. 1000-1200- Hollandalılar: Bu dönemde Hollandalılar farklı bir yöntem geliştirerek yaklaşık 200 yıl boyunca Avrupalılara örnek oldular. Onları böyle popüler kılansa; ekşimiş sütün tahriş edici özelliğini daha önceden keşfedilmiş olan kül suyuna ilave etmeleri oldu. Böylece yıkama teknikleri bir adım daha modernleşmiş oldu. Ancak keşfedilen bu yöntem eski yöntemlere oranla çok iyi temizlemesine rağmen işlemin daha uzun sürmesinden ötürü sıkıntılıydı. Bu sıkıntının nedeni; yıkama işleminin haftalarca sürmesi ve bu sebeple çamaşırların bekletilebilineceği geniş alanlar gerektirmesiydi.

 Çamaşır Suyu İsminin Tarihteki İlk Kullanımı:

 Tarihi kaynaklar çamaşır suyu (bleach) isminin M.S. yaklaşık 1200 yıllarda İngilizcede kullanıldığını göstermektedir.

 Ancak 1756 yılında Edinburglu bilim adamı olan Francis Home, Hollandalıların aksine yıkamada sülfürik asiti kullanmayı denemiş ve başarılı bir sonuç almıştır. Üstelik bu formül ile yıkama süresi de inanılmaz derecede düşerek yaklaşık 12 saate kadar gerilemiş oldu.

 1772: Günümüz çamaşır sularının da etken maddesi olan kloru ilk defa aslen İsveçli olan Almanya doğumlu kimyacı Karl Wilhelm Scheele kullanmıştır. Bu buluşa 40 yıl kadar sonra İngiliz kimyacı Sir Humphrey Davy yeşilimsi sarı anlamına gelen klor ismini verdi.

  1785: Yıl 1785’i gösterdiğinde bu sefer Fransız kimyacı olan Claude Louis Berthollet; evlerde kullanılan çamaşır sularının imalatında kullanılan sodyum hipokloriti keşfetti. Berthollet; bu keşfini kostik klorlu potas çözeltisi ile elde etmişti ve ilk defa 1789 yılında Javel Suyu ismi ile satışa sunuldu. Bu ürün tarihte o güne kadarki en iyi sonucu vermiş olmasına rağmen; karışımı oluşturacak olan maddelerin tam miktarlarda kullanılmalarındaki zorluklardan ve de potasın zaten çok pahalı olmasından ötürü çok kullanışlı olamadı.

1799 : Berthollet’in  aksine İskoçyalı kimyacı Charles Tennant klor ile kireç taşını karıştırdı ve beyazlaştırıcı olarak kalsiyum hipoklorit içeren ilk çamaşır tozunu elde etti. Tennant kısa süre içinde bu ürününün sadece çamaşırlarda değil yazı kağıdı da dahil olmak üzere diğer ürünleri de beyazlattığını ispatladı. Bu ispattan sonra birkaç yıl içinde bu toz tüm Avrupa’ya yayıldı. Berthollet karışımına oranla daha ucuz olmasına rağmen hala pahalı bir üründü.

  1880 : Louis Pasteur : 1880 Yılında Louis Pasteur yaptığı bir çalışmada sodyum hipokloritin mikropları öldürdüğünü keşfetti.

  1913 : Bugün kullanılan ilk modern çamaşır suyunu Kaliforniya da kurulu olan The Elektro-Alkaline Co. Firmasının kostik soda çözeltisine klor katılması sonucunda elde edilen sodyum hipoklorit çözeltisini yani çamaşır suyunu elde etti. Bugün; Sodyum hipoklorit esaslı çamaşır suları büyük ölçüde çamaşır, temizlik ve suların mikroptan arındırılması için kullanılmaktadır.